Alzheimer

Alzheimer Hastalığı Nedir?

Alzheimer hastalığı, günlük yaşamsal aktivitelerde bozulmalara neden olan unutkanlık, davranış değişiklikleri, konuşma ve kelime bulma bozuklukları, dikkat azalması, yön kavramında bozulma gibi bulgularla seyreden beyin hücrelerinde dejenerasyon sonucu oluşan ilerleyici bir hastalıktır.

Alzheimer hastalığı, 65 yaşın üzerindeki kişilerde %3-4, 85 yaşın üzerinde ise %20-47 oranında görülür. Yaşlanmak Alzheimer Hastalığı gelişmesinin sebebi olmasa da yaşın ilerlemesi ile birlikte Alzheimer Hastalığı görülme sıklığı da artmaktadır.  Genetik nedenler özellikle erken yaş başlangıçlı hastalarda en önemli risk faktörlerinin başında gelmektedir. 

Demans mı Alzheimer Hastalığı mı?

Demans halk arasında bilinen adıyla bunama unutkanlık, davranış ve konuşma bozuklukları gibi bulgulara neden olan hastalıkların genel adıdır. Alzheimer Hastalığı ise demansa en sık neden olan hastalıktır. Demansa neden olan hastalıklar arasında konuşma ve davranış bozuklukları ile bulgu veren Frontotemporal Demans, Parkinson Hastalığı demansı, Lewy Cisimcikli demans ve Vasküler demans gibi diğer hastalıklar sayılabilir. 

Her Unutkanlık Alzheimer Hastalığı mıdır?

Unutkanlık Alzheimer hastalığının en önemli bulgusu olmakla birlikte her unutkanlığı olan hasta Alzheimer hastasıdır denemez. Unutkanlık her yaşta görülebilir. Özellikle genç yaşlarda dikkat bozuklukları ve depresyon ciddi anlamda unutkanlıklara neden olabilir. Bununla birlikte özellikle ileri yaşlarda görülen unutkanlıkların tanının atlanmaması için mutlaka değerlendirilmeleri gerekir. 

Alzheimer Hastalarında görülen unutkanlığı özellikleri nedir?

Alzheimer hastalığı nörodejeneratif yani sinir hücrelerinin harabiyeti ile seyreden ilerleyici bir hastalıktır. Hastalarda görülen unutkanlık erken dönemlerde masum unutkanlıklar şeklinde seyrek olarak ortaya çıkmakla birlikte hastalığın ilerlemesi ile birlikte günlük yaşamsal aktiviteleri etkileyen unutkanlıklara dönüşür. İlk zamanlar ortaya çıkan unutkanlıklar genellikle fark edilmez. Çoğunlukla uykusuz kalma stres gibi nedenlere bağlanır. Bununla birlikte hastalığın ilerlemesi ile birlikte günlük yaşamsal aktiviteler etkilenmeye başladıkça dikkat çekici hale gelir. Hastalarda özellikle yakın zamanı unutma şeklinde unutkanlıklar görülür. Bu da sorulan ya da anlatılan bir konunun kısa bir süre sonra tekrar anlatılması ya da sorulması, randevuların unutulması şeklinde fark edilmeye başlanır. Bununla birlikte hastalar eski olayları geçmiş hayatlarını çok rahat hatırlarlar. 

Alzheimer Hastalığı Tanısı Nasıl Konur?

Alzheimer Hastalığı tanısından en önemli basamak hem hastadan hem de hastayı iyi tanıyan yakınından alınan detaylı bir anamnezdir. Daha sonra ayırıcı tanı için ayıntılı bir nörolojik muayene yapmak gerekir. Bu basamaklardan sonra hastaya

• Kan testleri
• Kranial MRI yapılır.

Günümüzde Alzheimer Hastalığı tanısında daha detaylı testler de yapmaktayız. Bunların başında hastadan beyin omurilik sıvısı tetkiki gelmektedir. Bu yöntemle hastalığın patolojik bulgularının saptanması ile tanıdaki doğruluk oranı çok artmaktadır. Kesin tanı için yaptığımız diğer bir yöntem de Amiloid PET tetkikidir. 

Alzheimer Hastalığında En Sık Görülen 10 belirti Nedir?

• Unutkanlık
• Yol bulma sorunları ve ilk zamanlarda tanımadığı yerlerde kaybolma
• Zamanı şaşırma
• Kelime bulma güçlükleri
• Karar verme sorunları
• Muhakeme yeteneğinin kaybolması
• Kişilik ve huy değişiklikleri
• Çeşitli davranış değişiklikleri
• Olaylara ilgi azalması ve dikkatte azalma
• Günlük yaşam becerilerini yerine getirmekte güçlük

Alzheimer Hastalığında Risk Faktörleri Nelerdir?

• Yaş
• Cinsiyet (Kadınlarda daha sık)
• Genetik Yatkınlık
• Düşük eğitim düzeyi 
• Egzersiz yapmamak
• Uyku bozuklukları
• Kalp damar hastalıkları: Yüksek tansiyon, kalp hastalığı, kolesterol yüksekliği
• Şeker Hastalığı
• Yüksek Dozda Sigara, Alkol ve Madde Kullanımı
• Düşük Sosyoekonomik Durum
• Sağlıksız Yaşam Koşulları, hava kirliliği 
• Beslenme bozuklukları
• Kafa Travmaları
• Büyük Bir Acı Deneyimi
• Depresyon ve Stres
• Beyin/Damar hastalıkları
• İşitme kaybı görme bozuklukları

Alzheimer Hastalığı Riskini Azaltmak için ne Yapılmalıdır?

• Zihinsel aktivitelerle meşgul olmak.
• Yeni bilgiler öğrenmek (Bulmaca çözmek, kitap okumak sudoku, yeni bir dil, santranç vb.)
• Düzgün ve yeterli uyumak. Özellikle gece saat 11 ve sabah 4 arasında uyumaya özen göstermek.  
• Stresi azaltmak. 
• Fiziksel aktiviteler yapmak.  Egzersiz kan dolaşımını artırarak beyin hücrelerine oksijen ve gıdaların ulaşmasını artırır. Kalp açısından sorun yoksa kalp hızını arttıracak hızda yürümek ve egzersiz yapmak önemlidir. Haftada en az 150 dakika egzersiz yapmak gereklidir. 
• Sosyal olmak hastalık gelişimini azaltmada en önemli risk faktörlerinden birisidir. 
• Akdeniz tipi tuzsuz diyetle beslenmek. 
• İçki ve sigara içmemek. 
• İşitme kaybı varsa işitme cihazı kullanmak
• Görme kaybı varsa tedavi ettirmek.